Naweza kupata virusi vya ukimwi kupitia ngono ya mkundu?
NDIYO, unaweza kupata Virusi vya Ukimwi (VVU) kutokana na ngono ya haja kubwa. Ni moja ya njia hatari zaidi ya kupata VVU. Mshiriki anayepokea (chini) ana hatari zaidi kuliko mshiriki anayeingiza (juu), hii ni kwa sababu utando wa mkundu ni mwembamba na unaweza kuruhusu VVU kuingia mwilini wakati wa ngono.
Mshiriki anayepokea (‘chini’) yuko katika hatari ya kuambukizwa VVU kupitia majimaji ya kumwaga (‘pre-cum’) ya mshiriki aliyeambukizwa, ukizingatia kuwa tishu ya mkundu ni nyeti na inaweza kuharibiwa kirahisi, ambayo inaweza kumpa virusi njia moja kwa moja kwenda damu.
Mshiriki anayeingiza (‘juu’) pia yuko katika hatari ya kuambukizwa, kwani kuna viwango vya juu vya VVU katika ute wa mkundu, pamoja na damu kutoka kwa tishu za mkundu. Hii inaunda hatari ya maambukizi kwa mshiriki anayeingiza kupitia mrija wa mkojo na kichwa cha uume – haswa chini ya ngozi ya ngozi ya uume.
Ingawa ngono ya ukeni ina hatari ndogo, na shughuli kama ngono ya mdomo, kugusana, na busu hazina hatari au zina hatari ndogo sana ya kupata au kuambukiza VVU, wanawake pia wanaweza kupata VVU kupitia ngono ya haja kubwa.
Mbali na VVU, mtu anaweza kupata Maambukizi Mengine ya Zinaa (STIs) kama kisonono na kaswende kutokana na ngono ya haja kubwa bila kutumia kondomu. Hata ikiwa kondomu inatumika, baadhi ya STIs bado zinaweza kuambukizwa kupitia mawasiliano ya ngozi kwa ngozi (kama vile kaswende au ukoma).
Pia, mtu anaweza kupata homa ya ini na maambukizi ya bakteria kutokana na ngono ya mkundu/tupu ya nyuma bila kutumia kondomu kwa sababu yanatokana na kinyesi. Kupima na kutibiwa STIs hupunguza nafasi ya mtu kupata au kuambukiza VVU kupitia ngono ya haja kubwa. Ikiwa mtu hajawahi kuwa na homa ya ini A au B, kuna chanjo za kuzuia. Mtoa huduma wa afya anaweza kutoa mapendekezo juu ya chanjo hizo.
Ni hatari sana kushiriki ngono ya tupu ya nyuma bila ulinzi/kondomu kutokana na jinsi eneo la mkundu lilivyo hafifu na kuruhusu virusi kupata njia moja kwa moja kwenye damu kupitia mikwaruzo na michubuko.
Inashauriwa kutumia kondomu kwa usahihi na kwa kawaida, kutumia mafuta ya kutosha (ya msingi wa maji au silicon) wakati wa kushiriki ngono ya haja kubwa, matumizi ya dawa za kuzuia kabla ya hatari (PrEP), dawa za kuzuia baada ya hatari (PEP), na tiba ya dawa za kupunguza makali ya VVU kwa watu wanaoishi na VVU inaweza kupunguza hatari ya mtu kupata au kuambukiza VVU kupitia ngono ya haja kubwa.
Kumbuka, ngono inakuwa ya furaha unapojua kuwa umejilindwa.